beer vertelt, jij bepaalt (deel 5)
je schrikt wakker en kijkt om je heen
door de vlekken voor je ogen kun je niet duidelijk zien
je hoort wat gemompel maar 't klinkt dof, alsof je 'n matras op je oren hebt
langzaam beginnen je ogen te wennen
je ziet 'n notitieboekje in je rechterhand en een pen in de linker
je oren suizen nog, maar je kunt beter horen
"nou kom op, Larry," hoor je iemand zeggen, "wat is jouw eerste indruk?"
je kijkt om je heen
naast je staat 'n man en er ligt iemand op de grond
#BeerVerteltJijBepaalt
de persoon naast je draagt 'n zwarte fedora
er hangt 'n flinke hoeveelheid haar onder de neus; 'n verschijning dat chevronsnor wordt genoemd
hij draagt 'n lange zwarte jas waar 'n zwarte broek onder uitsteekt, daaronder staan op het tapijt 'n chique paar goed gepoetste en glimmende schoenen, waarop, op de neuzen, enkele regendruppels zichtbaar zijn, wat de indruk wekt dat 't buiten regent, of heeft geregend
in de rechterhand heeft hij 'n vergrootglas
je vraagt je af wie, of wat, 't is
je kijkt naar het notitieboekje dat je in je rechterhand hebt
het is een zwart notitieboekje en het is opengeslagen
op de zichtbare pagina staat rechtsbovenaan "9 jan '82"
daaronder staat 'n aantekening "westerstraat 4 - lichaam deze ochtend ontdekt door schoonmaker"
"hmmm" zeg je tegen de persoon naast je, in een poging om te tijd iets te rekken, en je loopt rustig door de ruimte en kijkt om je heen
de persoon op de grond ligt op 'n vierkant tapijt dat niet de hele houten vloer bedekt
de ruimte heeft een raam aan de straatkant, waar wat eenvoudige vitrage hangt
deze is niet gesloten, dus zo kon de schoonmaker zien dat er wat mis was
waar oorspronkelijk ooit 'n openhaard was staat nu 'n gaskachel en daarboven hangt een spiegel
de kachel staat uit
'n gang leidt naar 'n toilet en 'n klein keukentje, met 'n deur naar de achtertuin, deze lijkt op slot
je kijkt in de spiegel en naar de persoon naast je
je hebt ongeveer dezelfde kleren als de andere persoon
het begint je te dagen dat je een agent bent, en de andere persoon een collega
misschien is die andere persoon zelfs de hoofdagent
is hier sprake van een ongeluk of niet, dat is de vraag
je ziet de voordeur, deze staat wagenwijd open
"toen we hier aankwamen, moest de voordeur geforceerd worden?" vraag je aan je collega
deze antwoord...
"daar was je zelf bij, Larry! nerveus zo op je eerste dag?"
je knikt en loopt naar de voordeur om deze goed te bekijken
deze is bij het slot beschadigd
je ziet buiten twee mannen staan met een deurram
je neemt dus maar aan dat de deur is geforceerd
je schrijft dit in je notitieboekje
je loopt terug de kamer in en bekijkt de persoon op de grond
het is een man van ongeveer 40 jaar oud
deze ligt op de buik, alsof deze voorover gevallen was
je onderzoekt 't lichaam, en ziet...
...een wond op het achterhoofd
je maakt ook hier een notitie van
je schrijft ook op dat alle deuren op slot waren toen jullie hier aankwamen
je moet nu toch wat antwoorden tegen je collega om niet heel raar over te komen
"waar is de schoonmaker nu?" vraag je aan je collega
"die is meegenomen naar het bureau voor het maken van een verklaring, maar die had weinig toe te voegen behalve dat de deur niet opende en hij naar binnen gluurde"
"oké," zeg je, "voor zover ik kan zien lijkt het..."
"...op 'n moord, misschien een overval"
"ik weet 't niet hoor, Larry" zegt je collega, "er is helemaal niets dat hierop duidt, er is ook helemaal geen spoor van 'n schermutseling"
je knikt
"en," vervolgt je collega, "alle deuren staan op slot! nee hoor, Larry... ik weet niet waarom je rechercheur bent geworden, dit lijkt op een doodeenvoudig ongeluk"
"ik ben het níet met je eens," antwoord je, "dit kán gewoon geen ongeluk zijn, het lijkt er heel sterk op, maar er klopt iets niet"
"er zit alleen maar bloed op het achterhoofd," zeg je, "als het 'n ongeluk was zou er op de gaskachel, of meubels, ook wat bloed moeten zitten"
je collega kijkt bedenkelijk om zich heen
"nee, het was geen ongeluk," ga je verder, "ik weet het zeker: het is een hard en puntig voorwerp geweest en de dader heeft het moordwapen vervolgens met zich meegenomen"
"maar waarheen dan?" vraagt de collega, "alle deuren staan dicht!"
"is er een bovenverdieping?" vraag je
je collega antwoordt...
"ja, er is 'n zolder"
hij wijst naar het plafond en voegt toe "als je aan dat touwtje trekt, dan komt er, als het goed is, een ladder naar beneden schuiven"
"oké" zeg je
je trekt aan het touwtje
een klep gaat open en, inderdaad, schuift er een houten stoffige trap naar beneden
de treden zijn oud en stoffig, en je ziet wat lijkt op voetstappen op de onderste treden
"heeft iemand hier al gekeken?" vraag je
"ja, ik keek daar even en zag niets bijzonders" zegt je collega
"oké" zeg je
eigenwijs stap je toch op de trap om de zolder te inspecteren
het is stoffig en donker
"heb je een lantaarn?" vraag je aan je collega
"nee, maar wel dit" antwoordt je collega
je neemt een stapje naar beneden en kijkt
je collega werpt je een aansteker toe
je vangt deze, en stapt weer omhoog om in de zolder te kunnen kijken
met de duim van je hand klik je de aansteker open en draai je aan het wieltje
de vonken raken de lont en het vlammetje verlicht de kleine zolder
je ziet...
...een houten kist van ongeveer 'n halve meter hoog en 'n meter breed
je klimt verder de zolder in om erbij te kunnen om 't beter te kunnen bekijken
je ziet dat 't slot is opengebroken en wat rode vlekken
"ik zie hier iets dat moet worden onderzocht op bloedvlekken" zeg je tegen je collega
"oh... oké" hoor je van beneden
je doet de klep open en ziet dat 't volgepropt is met kleren en papieren
je ziet 'n hoekje waar iets kubusvormig weggehaald lijkt
"er lijkt hier iets weggenomen"
je maakt een schets van de kist en wat notities en klimt weer naar beneden
"de schoonmaker," vraag je, "die is nog voor verhoor bij het bureau?"
"ja," zegt je collega, "die was zo geschrokken en kon geen woord uitbrengen, dat we besloten die maar mee te nemen en daar rustig ondervragen"
je knikt
"zodra die klaar zijn zal Fred terugkomen met een verslag"
"oké"
je kijkt wat je nog beter zou kunnen bekijken
de schoorsteen die nog toegankelijk is achter de gaskachel langs lijkt een plek om misschien te ontsnappen
je loopt richting de kachel en kijkt erlangs, in de schoorsteen, omhoog
je pakt de aansteker om voor wat licht en je krijgt niet de indruk dat hier iemand doorheen is gekropen
"niets in de schoorsteen" zeg je tegen je collega terwijl je zijn aansteker teruggeeft
er komt een agent binnenstappen: "dag Larry, dag Gert"
"ha Fred, eindelijk" zegt je collega, die blijkbaar Gert heet
"je hebt een verklaring van de schoonmaker afgenomen? waar is die nu?" vraagt Gert
"die was te erg geschrokken dus die heb ik naar huis laten gaan," zegt Fred, "er kwam ook weinig informatie uit, hij zal later naar het bureau komen als die zich nog iets zal herinneren"
"oké," zegt Gert, "wat kwam er dan wel voor zinnigs uit?"
"nou," zegt Fred, "om ongeveer 8:30 vanochtend kwam de schoonmaker langs, zoals elke week... normaal staat de voordeur niet op slot, maar dit keer wel..."
"na een paar keer op de deur geklopt te hebben en niemand de deur open kwam doen, besloot de schoonmaker door het raam te kijken, en zag toen het lichaam op de grond liggen, en heeft toen bij de buren aangeklopt... en die hadden vervolgens de politie gebeld"
"oké," zeg je, "de schoonmaker heeft verder geen bijzonderheden gemeld?"
"het enige dat hem opviel was dat de krant van gisteren nog in de brievenbus zat"
je kijkt verwonderd op, want je hebt helemaal geen krant gezien...
"ah deze!" zegt Gert, die uit de binnenkant van zijn lange jas een krant tevoorschijn haalt
"die haalde ik uit de brievenbus voor deze geramd werd"
je denkt na...
wat nu?
je neemt de krant aan en vouwt deze open
het is inderdaad de krant van gisteren... vol met oud nieuws
je vouwt het weer dicht en geeft het terug aan Gert
"nou," zegt Gert, "het lijkt me echt onmogelijk dat iemand dit gedaan heeft... meneer is gevallen en is daarna pas gaan bloeden... de dader kan onmogelijk in rook opgegaan zijn, en je hebt de schoorsteen al gecontroleerd"
vervolgens begint Gert had te lachen
hij vond zijn eigen opmerking blijkbaar erg amusant
je denkt even na en zegt:
"ik weet het zeker, er heeft hier 'n misdrijf plaatsgevonden!"
je krijgt een serieuze blik van Gert en die zegt, "we hebben daar helemaal geen bewijs voor... ik ga niet op het gevoel af van een jonge rechercheur... en naar buiten brengen dat het een moord is... straks schiet het hele dorp in paniek en gaat iedereen elkaar beschuldigen"
je vind deze reactie wat vreemd maar je knikt
"nee," vervolgt Gert, "ik ga straks naar het bureau met de conclusie dat het een ongeluk is"
"oké," zeg je, "maar ik wil nog wel graag in de achtertuin kijken, of daar nog wat sporen zijn te vinden, maar die deur staat op slot"
"prima" zegt Gert terwijl die naar de deur loopt
hij haalt een sleutel uit zijn broekzak en maakt de deur open
verbaasd vraag je "hoe kom je aan die sleutel?"
"die, uh," stamelt Gert, "die lag op het aanrecht en ik had die bij me gestoken om als bewijsmateriaal mee te nemen naar het bureau"
er beginnen wat spreekwoordelijke alarmbellen te rinkelen en je begint je af te vragen hoe betrouwbaar Gert is
je kijkt Fred aan en Fred kijkt jou doordringend aan, terwijl die subtiel zijn hoofd schudt, alsof hij je probeert manen er niet verder op in te gaan
je denkt kort na en...
je loopt de tuin in zonder verder op Gerts vage verhaal in te gaan
de tuin betegeld en je kunt dus geen sporen zien
het tuintje is ingesloten tussen twee woningen, die beide een grote bijkeuken hebben waarvan de saaie donkerrode bakstenen muren als erfscheiding dienen
achterin de tuin is een schutting, eentje waar iemand makkelijk overheen zou kunnen klimmen
je loopt erheen, ga op je tenen staan om over de schutting heen te kijken, en je ziet aan de andere kant een...
...smal steegje
je bedenkt je, dat áls de dader wel via de achterdeur weg was gegaan, deze vermoedelijk over de schutting heen is geklommen, het steegje in
je wil het steegje wel verder onderzoeken, want waar leidt deze heen? je bent zelf helemaal niet bekend met de omgeving
je kunt ook over de schutting heen klimmen, of je kunt besluiten om de voordeur uit te lopen, en om te lopen
je besluit over de schutting heen te klimmen, en terwijl je dit doet en aan de andere kant naar beneden springt, blijven je kleren haken aan een spijker
je kijkt naar de spijker en je ziet daar een klein stukje afgescheurde donkerrode stof aan hangen
"hmmm," denk je, "dat is mogelijk een aanwijzing"
je pakt het van de spijker en bekijkt het driehoekige stukje stof
je weet zeker dat dit niet van je eigen kleren is, want die zijn zwart
je steekt het stukje stof in je jaszak
je kijkt nu in de steeg
zowel links als rechts loopt het een tijdje door en gaat het de hoek om
je vermoed dat ze allebei op de straat zullen uitkomen, maar zeker weet je het pas als je even gaat kijken
je gaat links en loopt 't hoekje om
aan weerszijden staan schuttingen met aan de rechterkant twee deuren
de steeg loopt hier toch niet op de straat door, maar eindigt bij een stenen muur met een deur
er staan namen op de deuren en deze schrijf je op, "Smit", "de Bruin" en "Bakker", zodat je straks aan de voorzijde netjes aan kunt bellen
je loopt naar de andere kant van de steeg, deze komt inderdaad uit op de straat
'n raam aan de overkant van de straat heeft direct zicht op de steeg
je loopt naar de woning aan de overkant van de straat met huisnummer 213
het ziet er een verlaten uit, maar je trekt toch aan de bel van de voordeur
je hoort geen deurbel
je klopt drie keer tegen de voordeur en je wacht eventjes
niemand die komt
de bonst vier keer met je vuist tegen de deur
nog steeds niemand die open doet
je maakt 'n notitie van 't huisnummer en loopt door naar de woningen van Smit, de Bruin en Bakker
het huis van Smit ziet er netjes uit, maar niemand doet open
je klopt aan bij Bakker
een slaperig persoon doet open
je legt uit dat je rechercheur bent en dat je iets aan het onderzoeken bent, en vraagt of de persoon iets verdachts heeft gezien
"nee," zegt meneer Bakker, "ik ben net thuisgekomen, na een nachtdienst in de papierfabriek"
op de vraag waar meneer Smit is krijg je als antwoord dat deze op vakantie is naar de Wadden
die verblijft momenteel op Terschelling... of Ameland... meneer Bakker weet het niet meer precies
je zegt dat die details niet zoveel uitmaken en bedankt hem voor de informatie
meneer Bakker sluit de deur en je loopt naar het huis van de Bruin
dit huis heeft een deurbel, dus je trekt eraan
een luide 'ding-dong' klinkt door de gang
binnen hangt voor het glas van de voordeur een dun gordijntje waardoor je een schim ziet bewegen maar niemand doet open
je klopt nog eens op de deur en roept, "hallo? ik wil graag een paar vragen stellen"
door al het geluid doet meneer Bakker weer open
"daar woont momenteel niemand, Henk de Bruin is net verhuisd" legt meneer Bakker uit
"oké," zeg je, "maar ik zie wel wat bewegen daarbinnen"
"oh? daar weet ik niets van" zegt meneer Bakker voordat die weer omkeert en de deur weer sluit
met je neus tegen het raam tuur je naarbinnen en je ziet toch echt een silhouet 🤔
je duwt tegen de deur maar deze lijkt stevig vast te zitten
je zoekt in de broekzak naar wat handig gereedschap en je vindt een zakmes
je steekt het tussen het deurkozijn en de deur waar het slot ongeveer zit en je haalt het mes heen en weer
je hoort een klik en wat gekraak en je duwt tegen de deur en deze draait, met een zacht piepend geluid, naar binnen open
je kijkt in de gang en daar zie je...
...een angstig oud vrouwtje
"pardon mevrouw," stamel je, "ik ben Larry, rechercheur bij de politie"
"dah ken wel wezih," zegt het oude vrouwtje, "maar dan hoevie niet in te brekih"
je biedt je excuses aan en legt uit dat je op zoek bent naar aanwijzingen om te achterhalen wat er gisteravond, of vannacht, is gebeurd
"heeft u toevallig iets verdachts, of vreemds, in de achtertuin gezien?"
het oude vrouwtje denkt even na
"nee, ik ken me niks bijzonders herinnerih"
"oké," zeg je, "nogmaals excuses dat ik zo binnenstapte... ik neem aan dat u familie bent van Henk de Bruin?"
"welnee," zegt het oude vrouwtje, "dat is een kennis... hij ben net verhuisd en ik mocht de moestuin nog leeg plukkih"
ze wijst naar 'n mandje dat op de grond staat in de gang, "dat benne de piepers"
"aha" zeg je
"ja daar ben ik gistermiddag mee bezig weest en was in slaap gevallih in 't tuintje"
"oh noh wacht is," zegt ze, "ik was wakker geschrokkih omdat ik dacht wat te horih en zag toen wel wat modderigih voetstappih in 't huis maar dacht dat ik dat zelf geweest warih"
"oké, maar u heeft verder niets gezien?" vraag je voor de zekerheid
"nee heulemaal niks"
"enig idee hoe laat u wakker schrok?"
"ik denk zo rond tienih" antwoord ze
"dank u wel," zeg je
"nog één dingetje..."
"wattih?" zegt 't oude vrouwtje
"zou ik nog even in de tuin mogen kijken?"
ze gebaart je om door te lopen naar de achterdeur
in de tuin aangekomen kijk je rond en ziet grote voetstappen in de modder
véél groter dan de voeten van het vrouwtje
"oké," zeg je, "ik heb genoeg gezien, dank u wel"
je loopt weer naar de voordeur en stapt naar buiten
"tot kijk hè" zegt het vrouwtje en ze sluit de deur
buiten valt je een spoor van modder op
je volgt 't
deze leidt richting
...het einde van de straat en stopt bij de voordeur van het politiebureau
"dat moeten behoorlijk modderige schoenen geweest zijn" denk je
je maakt notities van je bevindingen
dit, en het feit dat je collega, Gert, zo geheimzinnig deed maakt het allemaal erg mysterieus... het is misschien zelfs intrigerend te noemen 🤔
je bedenkt je ook dat je collega's die zich nog in het huis bevinden zich inmiddels af zullen vragen waar je bent gebleven
je negeert je collega's in het huis nog eventjes en stapt het bureau naarbinnen
"goedemorgen Larry," zegt de portier
"hé, alles goed?"
na wat basale sociale interactie kom je snel ter zake: "had jij hier gisteravond dienst?"
de portier schudt zijn hoofd: "nee, ik was gisteren nog aan het bijkomen van een griepje, mijn dienst werd door collega's overgenomen"
"oké"
de portier gaat verder, "ik heb hier wel een overzicht van de invallers"
de portier kijkt op een velletje papier
"gisteravond," zegt hij, "was vanaf 17 uur de hoofdcommissaris tijdelijk aan het invallen tot een uur of 20 en daarna..."
de portier slaat het velletje papier om
"ah, tot 23 uur heeft Gert hier gezeten, daarna heeft Suzanne tot vanochtend 6 uur hier gezeten, en toen ben ik weer aan het werk gegaan"
je maakt wat notities, bedankt de portier voor de informatie en...
...je loopt naar 't kantoor van de hoofdcommissaris
je klopt zachtjes op de gesloten deur
"ja?" hoor je klinken
de hoofdcommissaris heeft een strenge, doordringende stem
je opent de deur en stapt naar binnen
de hoofdcommissaris heeft een grote witte snor
hij zit achter zijn bureau waar ook wat dossiers op liggen
de ruimte ruikt erg muf
"Larry, kom verder, wat is er?"
je stapt richting het bureau en ziet op een tafeltje naast de commissaris een pijp liggen waar nog rook vanaf komt
je ziet aan de muur een paar krantenartikelen hangen, netjes ingelijst, als herinnering aan de opgeloste zaken uit het verleden
er hangen ook een aantal foto's aan de muur van de commissaris samen met collega's
bij veel van de artikelen en foto's staat hij samen op de foto met Gert 🤔